Hoa hiên là hoa gì?
- Tên gọi khác: Hoa huyên, kim châm, tử huyên, vong ưu thảo kim ngân thái, huyên thảo,…
- Tên trong khoa học: Hemerocallis fulva L.
- Chi: Huyên thảo.
- Họ: Hành – Liliaceae.
Cây hoa có nguồn gốc từ các quốc gia Trung Quốc, Nhật Bản cùng một số các nước trong khu vực Đông Nam Á, trong đó có đất nước Việt Nam. Nước ta có thể tìm thấy giống hoa này tại một số các tỉnh thành tại khu vực miền núi phía Bắc có khí hậu quanh năm ẩm mát như: Sapa (Lào Cai), Tam Đảo (Vĩnh Phúc) hay Đà Lạt, Lâm Đồng,…Cây chủ yếu được trồng làm cảnh và chế biến thành các món ăn, thuốc chữa bệnh rất hiệu quả.
Đặc điểm giống cây kim châm
Hoa hiên là giống cây thực vật thân thảo, sống hoang dã lâu năm. Rễ cây có nhiều mầm nhỏ. Trong đó, thân rễ thường khá ngắn. Cây hoa được hình thành từ củ của hoa.
Chiều cao trung bình của cây hoa từ 0.5 – 1m. Phần lá cây dạng thuôn dài từ 50 – 90cm, bề rộng từ 2 – 3cm. Phía trên của mặt lá thường có nhiều mạch xếp thành hai dãy trong cùng một mặt phẳng. Phần gốc của cây có bẹ to mọc ốp vào nhau. Đầu lá dạng thuôn nhọn, gập xuống, gân song song.
Trên trục mang hoa có nhánh, chứa khoảng từ 6 – 12 hoa. Trục thường cao bằng lá. Hoa thường có kích thước khá to, màu vàng đỏ rất đẹp mắt. Hoa thường có hương thơm rất dễ chịu, nhẹ nhàng mang tới cảm giác khoan khoái. Bao hoa có dạng phễu, xẻ thành 6 phiến phía trên. Bầu thường có 3 ngăn, nhị 6. Quả cây có 3 cạnh. Bên trong của quả thường có các hạt màu đen, bóng.
Màu hoa đặc trưng là vàng cam. Nụ hoa khi chưa nở thường có nhiều điểm giống với hoa ly, nhưng nhỏ hơn. Cây thường sinh trưởng, phát triển quanh năm. Hoa ra quả nhiều vào thời điểm mùa hè, thu. Tháng 4 – 9 là khoảng thời gian là mùa ra hoa, quả của cây.
>>> Xem thêm: Trồng hoa thanh xà bạch xà khu vườn phủ màu xanh tím đẹp vô cùng
Các màu hoa hiên
Mặc dù giống cây hoa huyên có màu vàng cam là đặc trưng nhưng theo các tài liệu của các nhà nghiên cứu thực vật thì giống hoa này phân loại thành các màu như sau:
Hoa hiên vàng
Màu hoa vàng được miêu tả khoa học lần đầu vào năm 1879. Cây có chiều cao trung bình trong khoảng từ 90 – 120cm. Giống hoa huyên vàng có nguồn gốc tại miền đông châu Á, Trung Quốc.
Cây hoa thường phát triển ở lề rừng, khu vực sườn núi hay các cánh đồng cỏ. Đối với giống cây này các loại chùm hoa, củ, nụ đều có thể nấu chín và ăn được. Dù là hoa tươi hay khô đều được sử dụng phổ biến trong ẩm thực Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Việt Nam, Triều Tiên.
Hoa hiên đỏ
giống hoa có nguồn gốc từ Trung Quốc, thân cao từ 40 – 150cm, màu đỏ cam. Trên mỗi cuống hoa thường có từ 10 – 20 bông hoa với những cánh hoa riêng mọc liên tiếp. Mỗi bông chỉ mọc kéo dài trong một ngày.
>>> Xem thêm: Sức hút khó cưỡng từ hoa bụi đường và cách chăm sóc khoa học
Ý nghĩa cây hoa huyên
Không chỉ là giống hoa độc đáo tại nước ta, hoa huyên còn rất nổi tiếng tại khu vực Trung Quốc và gắn liền với nền văn hóa của nơi đây. Loài hoa biểu trưng cho người mẹ trong văn hóa Trung Quốc, xuất hiện trong nhiều tác phẩm thi ca ngợi ca tình mẫu tử thiêng liêng.
Tương truyền cuối đời Tùy, Đường Thái Tông Lý Thế Dân cùng phụ thân là Lý Uyên chinh chiến nam bắc. Mẫu thân của Lý Thế Dân vì quá nhớ con mà sinh bệnh. Lúc đó, đại phu được mời tới chữa bệnh đã sử dụng huyên thảo với công dụng sáng mắt, an thần nấu lên cho bà uống. Bên cạnh đó, trồng hoa vị trí bắc đường để giải trừ nỗi lo âu.
Kể từ đó, những người con đi xa trở về sẽ trồng hoa hiên tại bắc đường với hy vọng những người mẹ sẽ không còn ưu phiền vì nỗi nhớ con. Thi nhân thời Đường – Như Mạnh Giao trong bài “Du tử” có viết những vần thơ thể hiện sâu sắc tình cảm giữa mẹ và con vẫn con lưu lại cho tới ngày nay:
“Cỏ huyên mọc nơi thềm nhà,
Con đi xa tận cuối chân trời.
Mẹ tựa cửa nhà trông ngóng,
Mà không thấy cỏ huyên trổ hoa”.
Cũng từ đó, hình ảnh những đóa hoa huyên đã trở nên phổ biến hơn. Hoa được ứng dụng khắc trên nhiều công trình kiến trúc, nghệ thuật. Loài hoa được tượng trưng cho đức tính hiền lành, kiên nhẫn, sự hy sinh thầm lặng của những người phụ nữ phương Đông.
Công dụng của hoa huyên
Chắc hẳn các bạn sẽ rất bất ngờ bởi loại hoa tưởng chừng như hoa dại này lại ẩn chứa nhiều công dụng đặc biệt như vậy. Lợi ích tuyệt vời của hoa các bạn có thể tham khảo lựa chọn như:
Trồng trang trí
Hoa huyên chủ yếu trồng phục vụ cho mục đích trang trí không gian. Màu hoa rực rỡ giúp cho không gian sống thêm phần sinh động, ấn tượng và độc đáo. Hoa có thể trồng ở nhiều nơi: Vườn hoa, ban công, khu vui chơi,… vô cùng đẹp mắt.
Thực phẩm
Ngoài công dụng trang trí, hoa còn được ứng dụng nhiều trong việc chế biến thực phẩm.
Phẩm màu hoa hiên
Hoa huyên tươi hay khô đều được sử dụng làm phẩm màu tự nhiên trong các món ăn. Loại phẩm màu này mang tới các món ăn đẹp mắt, rất nổi bật trong ẩm thực Việt Nam, Thái Lan, Nhật Bản, Trung Quốc và cả Triều Tiên. Đặc biệt, màu tự nhiên nên rất an toàn cho sức khỏe con người.
Hoa hiên nấu canh
Hoa huyên được sử dụng để chế biến thành các món ăn trong bữa ăn gia đình ngon miệng, bổ dưỡng. Hoa có công dụng bồi bổ sức khỏe bởi hoa giống như vị thuốc trong Đông Y. Khi đem nấu canh sẽ cho vị thanh ngọt vô cùng thơm ngon.
Ngoài ra, hoa cũng thường được nấu chung với thịt gà, kèm với các loại rau lẩu, nấu chung với lươn vô cùng ngon miệng. Nhiều người thường lấy bột hoa cho một ít vào nồi canh cá hay canh cua sẽ gia tăng mùi vị thơm ngon và bổ dưỡng giúp cho món ăn ngon miệng hơn.
Một số các món ngon với hoa huyên như:
- Canh hoa huyên sườn: Món ăn, bài thuốc bổ dưỡng có công dụng giải tỏa tâm lý, giảm tình trạng stress, giãn nở ngực, nhuận tràng. Món ăn cũng tốt với những đứa trẻ chậm lớn, hiếu động.
- Hoa huyên xào phở: Món ăn giúp cải thiện tâm trạng và giúp các bạn có được giấc ngủ ngon hơn.
Thuốc chữa bệnh
Theo kinh nghiệm dân gian, hoa hiên màu vàng thường sẽ có công dụng làm thuốc mạnh hơn hoa màu đỏ. Tuy nhiên, nhìn chung cả hai loại hoa đều sẽ có vị ngọt, tính mát và có tác dụng với cơ thể.
Theo các tài liệu y khoa, cả phần rễ, hoa, lá cây đều có giá trị dược liệu cao. Trong đó:
- Lá của cây dùng ở dạng tươi. Lá có thể thu hái bất cứ mùa nào trong năm.
- Hoa có thể mang phơi, sấy nhẹ cho tới khi khô để dùng. Hoa nên hái vào thời điểm mùa hạ hay đầu thu, khi mới chớm nở.
- Rễ có thể dùng tươi hay phơi khô, thu hái vào mùa thu.
Trong y dược hiện đại: Kim châm là nguyên liệu tốt để bào chế thành tân dược với các chất Protein, nito tự do, tinh bột, chất béo,… Đồng thời, hoa cũng là nguồn vitamin A, C dồi dào.
Trong Đông y, sách Đại Nam nhất thống chí có nhắc hoa huyên có thể chữa chảy máu cam, an thai, lợi tiểu, sáng mắt,… Rễ của cây có vị ngọt, tính mát, thanh nhiệt, dùng thuốc lợi tiểu, chữa sốt, viêm gan, đau răng, viêm tai giữa,…
>>> Có thể bạn muốn biết: Lặng ngắm vẻ đẹp diệu kỳ của hoa bông tuyết đến từ trời Âu
Cách trồng cây hoa hiên
Cách thức trồng hoa huyên thực tế không quá khó khăn đối với người trồng ngay cả với những người mới. Các bạn có thể sử dụng cách thức tách gốc như sau:
– Chuẩn bị:
- Gốc cây hoa huyên chất lượng, khỏe mạnh, không mắc sâu bệnh.
- Đất trồng đảm bảo tơi xốp và có khả năng thoát nước tốt.
– Thực hiện:
- Bước 1: Trồng cây hoa hiên khoảng cách 30 x 30cm và vun cao phần gốc.
- Bước 2: Cắt ngang phần gốc cách gốc khoảng 20cm.
- Bước 3: Tách từng phần nhỏ khoảng từ 3 – 4 cây.
- Bước 4: Đào hố cho cây xuống trồng và lấp đất lại.
- Bước 5: Sử dụng bình tưới hay vòi nước có áp suất nhẹ để tưới nước cho cây. Tưới ngay sau khi trồng sẽ giúp cho đất giữ được độ ẩm và bám chắc hơn.
- Bước 6: Rải lớp phủ từ 5 – 7.5cm ở quanh phần gốc cây. Người trồng nên rải phủ đều cho mỗi gốc. Đồng thời, kết hợp dùng thêm vỏ cây nghiền hay rơm thông cho hiệu quả tối ưu nhất. Lớp phủ sẽ giúp cho hoa lớn nhanh, ngăn được cỏ dại phát triển tối ưu.
Cách chăm sóc hoa huyên
Cây hoa huyên muốn phát triển tốt nên được trồng vào thời điểm mùa xuân. Người trồng nên dùng phân chuồng hoai mục, phân trộn trong vườn để bón cho cây. Như vậy, sẽ giữ được tối ưu độ ẩm bên trong đất.
Ngoài ra, hãy chú ý tưới nước đầy đủ cho cây trong suốt quá trình cây hoa phát triển. Hoa huyên ít sâu bệnh, không cần thực hiện bón phân nhiều. Chỉ cần chú trọng tưới đủ nước sẽ giúp cho cây sinh trưởng, phát triển tốt.
Vào thời điểm mùa thu, nếu cây hoa có nhiều tán người trồng có thể cắt tỉa cho gọn gàng. Như vậy, sẽ tạo điều kiện cho cây có thêm không gian để sinh trưởng, phát triển.
Địa chỉ bán giống cây hoa hiên
Hoa hiên hiện được bày bán tại nhiều cửa hàng cây cảnh, vườn ươm, shop hoa. Các bạn cũng có thể dễ dàng tìm kiếm tại các nền tảng bán hàng trực tuyến Shopee, Lazada,… để lựa chọn số lượng, giống hoa chuẩn.
Nếu muốn mua hoa khô phục vụ điều trị bệnh có thể tham khảo tại các khu chợ, cửa hàng dược liệu, hiệu thuốc,… với các sản phẩm hoa đã được sấy khô, bảo quản đảm bảo chất lượng.
Thông thường, mức giá hoa khô sẽ cao hơn khi lựa chọn hoa tươi. giá thành dao động trong khoảng từ 390.000đ – 500.000đ/kg. Khách hàng khi lựa chọn cần lưu ý chọn các thành phẩm không dùng chất bảo quản độc hại, nấm mốc hay có dấu hiệu bị hư hại. Trước khi mua có thể tham khảo tại Group Mua Bán Trồng Hoa Đà Lạt ❤️ để được gợi ý về các cơ sở cung cấp giống hoa uy tín, chất lượng, giá thành hợp lý.
Hình ảnh cây hoa hiên
Ảnh về hoa huyên khiến người xem có những cảm xúc nhẹ nhàng, thư giãn tuyệt vời. Hãy cùng Hoàng Yến chiêm ngưỡng trọn vẹn những khoảnh khắc đẹp nhất của giống hoa này nhé!
Hoa hiên là giống hoa không chỉ đẹp phục vụ cho trang trí mà loài hoa này còn rất hữu ích gắn với cuộc sống của con người. Với những công dụng điều trị bệnh tuyệt vời loài hoa này rất có giá trị cần được nhân giống rộng rãi.
Câu hỏi về hoa huyên
Một số thắc mắc về hoa huyên đã được Hoàng Yến Group tổng hợp kèm theo giải đáp chi tiết. Các bạn có thể tham khảo để hiểu rõ hơn về loài hoa này nhé!
Bột hoa hiên có công dụng gì?
Hoa huyên không chỉ được sấy khô mà còn nghiền nhỏ dưới dạng bột. Ở nhiều vùng nông thôn, bột hoa thường được cho vào canh cua, cá với tác dụng gia tăng mùi vị thơm ngọt.
Ngoài ra, các bạn có thể lấy 10 – 20g bột huyên khô sắc lấy nước uống giúp hạ sốt, trị tiểu tiện khó, viêm khớp, phù thũng, nôn ra máu hay chảy máu cam.
Bột hoa hiên có độc không?
Theo các tài liệu trong Đông y, hoa huyên thường có vị ngọt, mát, không độc. Bột hoa có tác dụng trừ thấp nhiệt, tiêu thực, lợi tiểu, an thai, giảm stress. Nếu như sử dụng lâu dài có thể gia tăng tuổi thọ.
Hoa hiên khô làm gì?
Hoa kim châm khô đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng và dược liệu. Hoa khô được xử lý đúng cách sẽ được dùng làm trà thảo mộc, dược liệu quý. Theo đó, hoa khi đang mọc nụ, gần nở thì được hái về và làm sạch. Tiếp đó, nhúng hoa vào nước sôi, lấy lên ngay. Hoa sẽ được đem đi phơi nắng hay sấy khô làm hoa khô kéo dài thời gian sử dụng mà vẫn giữ được trọn vẹn dưỡng chất.
Vân Nguyễn 17/01/2024
