Hoa cát cánh là gì?
- Tên gọi khác: Mộc tiện, kết canh, bạch dược, phù hổ, cánh thảo.
- Tên trong khoa học: Platycodon grandiflorum.
- Họ: Campanulaceae.
- Chi: Cát cánh.
Hoa cát cánh được tìm thấy tại vùng Đông Á (Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Viễn đông Nga, Đông Siberi). Cây thuộc dạng thân thảo, có hoa với màu tím đặc trưng. Ngoài ra, với công nghệ lai tạo hiện đại ngày nay cũng đã có xuất hiện thêm nhiều màu sắc đặc biệt của giống hoa này như: Trắng, hồng,…
Hoa kết canh chủ yếu sống ở khu vực núi, cánh đồng. Chiều cao của cây từ 40 – 100cm, phần rễ dày, nhựa trắng chảy ra mỗi khi thân cây bị cắt. Lá dài từ 5 – 12cm, mọc vòng hay đối xứng với nhau, không có cuống, phiến lá có hình trắng. Ngoài ra, phần mép của lá có răng cưa và lá trên thân thường mọc cách.
Tràng hoa của loài hoa đặc biệt này có dạng hình chuông, có màu lam tím hoặc trắng với đường kính từ 3 – 5cm. Đài hoa có màu xanh lam. Rễ cây thuộc rễ củ nạc, bên ngoài có màu vàng nhạt. Loài cát cánh thường được thu hoạch từ tháng 2 – 8 mỗi năm. Sau khi thu hoạch được rửa sạch và phơi/sấy khô.
Ý nghĩa hoa cát cánh
Loài hoa bạch dược có nhiều màu sắc khác nhau với 5 cánh to ở bên ngoài tạo thành những chiếc chuông nhỏ rất đẹp mắt. Ý nghĩa của loài hoa phụ thuộc vào màu sắc đặc trưng của cây hoa này.
Hoa cát cánh xanh
Đây là màu sắc đặc trưng nhất của giống hoa kết canh. Mặc dù là hoa dại nhưng sắc tím của hoa có vẻ đẹp không hề thua kém bất cứ loài hoa nào trên thế giới. Màu xanh pha tím thể hiện tấm lòng thủy chung trong tình yêu.
Ngoài ra, do đặc tính có thể sinh sống và phát triển hoang dại nên hoa thường biểu trưng cho sự bền bỉ cũng như khả năng tồn tại dẻo dai, bền vững. Hoa có sức sống vô cùng mãnh liệt thể hiện ý chí mạnh mẽ, vươn lên nghịch cảnh của con người.
Hoa cát cánh đen
Đây là loại hoa đặc biệt, được tạo ra chủ yếu từ công nghệ lai giống trong gieo trồng. Hoặc các bạn cũng có thể tìm thấy khi sử dụng các loại thuốc nhuộm hoa để tạo nên sự đa dạng về màu sắc của hoa kết canh. Màu đen của hoa thường thể hiện cho sự huyền bí, quyền lực, sang trọng.
Hoa cát cánh trong nghệ thuật, văn hóa
Hoa cát cánh từ lâu đã xuất hiện trong kho tàng văn hóa dân gian của nhân loại. Cho tới tận ngày nay, những truyền thuyết hay câu thơ về loài hoa đặc biệt này vẫn còn được lưu truyền được truyền tụng từ thế hệ này tới thế hệ khác:
Truyền thuyết hoa cát cánh
Truyền thuyết loài hoa mộc tiên gắn liền với câu chuyện tình đầy bi thương giữa nữ thần mặt trăng Selena và chàng chăn cừu Endymion trong thần thoại Hy Lạp. Tình yêu của họ được ví như thiên tình ca đầy thơ mộng gắn liền với sắc tím của loài cát cánh.
Nữ thần Selena sống trên đỉnh ngọn núi của các vị thần. Nàng đem lòng thầm yêu mến chàng trai chăn cừu Endymion là người trần thế. Chàng trai trẻ không hề biết nữ thần đã dành tình cảm cho mình. Mong ước duy nhất của Endymion đó là giữ được vẻ đẹp trường tồn cùng thời gian. Ước vọng này đã được thần Zeus đồng ý. Tuy nhiên, đổi lại chàng sẽ phải chìm vào giấc ngủ thiên thu.
Quá đau xót trước sự ra đi của chàng, nữ thần Selena hàng đêm cưỡi cỗ xe ngựa trắng xuống trần gian để tìm đến với người mình yêu. Tại nơi mà nàng đáp xuống mọc lên một loài hoa màu tím gọi là hoa Endymion, được tạo ra từ sự thủy chung cũng như nước mắt của nữ thần xinh đẹp.
Thơ về hoa cát cánh
Loài hoa mộc tiện với vẻ đẹp đặc trưng và ý nghĩa sâu sắc đã được các thi sĩ đưa vào thơ ca với những vần thơ làm xao động lòng người:
“Tình đến mơ hồ như sáng nay
Tóc ai hoa tím đã giăng đầy
gió đưa câu hát nào vang vọng
Cát cánh lay động áo trắng bay”
(Hoa cát cánh – Thục Nguyên)
Cát cánh hoa tím mong manh
Đêm đêm thầm nở hanh hao nỗi buồn
Chuỗi đời kết hạt sầu tuôn
Thường người lận đận vấn vương kiếp người”
(Thương phận cát cánh – Linh Nguyên)
Hoa cát cánh art
Hoa kết canh cũng xuất hiện rất nhiều trong tranh vẽ thuộc mọi chất liệu: Tranh sơn dầu, tranh nước,… Mỗi bức họa đều thể hiện được vẻ đẹp của loài hoa này với sự chân thực tới từng chi tiết. Bên cạnh đó, tranh cũng được thổi hồn những ý nghĩa cao quý giúp khán giả có thể cảm nhận và đồng cảm dễ dàng.
>>> Xem thêm: Hoa thiên điểu loài hoa chim thiên đường khao khát bầu trời
Hoa cát cánh có tác dụng gì?
Đặt chân tới những cánh đồng hoa mộc tiên nơi núi rừng trong tiết trời mùa hạ, nắng chiếu vàng sắc tím lung linh như lạc vào chốn tiên cảnh. Cây hoa không chỉ có màu sắc đẹp mà còn có rất nhiều công dụng trong đời sống con người:
Vị thuốc cát cánh
Hoa kết cánh được chính là cây thuốc sạch, thuốc quý tạo nên những vị thuộc ứng dụng trong cả Đông y và Tây y.
Trong Tây y
Đã có rất nhiều nghiên cứu khoa học chỉ ra, cây hoa này có các đặc tính dược lý rất tốt cho sức khỏe của con người:
- Nội tiết: Nước chiết xuất từ cây mộc tiên có thể giảm được đường huyết cũng như điều chỉnh nội tiết. Nước uống ngăn ngừa, giảm tình trạng nấm trên da. Hàm lượng Saponin có trong cây có thể giảm đau, kháng viêm cũng như ức chế hệ miễn dịch. Đặc biệt, có thế chống viêm loét dạ dày, tác dụng an thần rất tốt.
- Hô hấp: Nước của cây hoa cát cánh có thể giúp niêm mạc phế quản tăng tiết dịch. Hiệu quả long đờm, giảm ho được đánh giá rất cao.
- Chuyển hóa lipid: Chiết xuất từ cây mộc tiên có thể giảm tình trạng cholesterol bên trong gan. Đồng thời, thúc đẩy quá trình chuyển hóa cholesterol trong cơ thể một cách tối ưu.
- Huyết học: Nghiên cứu khoa học về giống hoa có thành phần Saponin giúp phân tán huyết rất mạnh mẽ. Tuy nhiên, khi dùng qua đường uống thành phần sẽ bị phân hủy nhanh.
Trong Đông y
Trong Đông y có các thành phần cây hoa mộc tiên đặc trưng với vị cay, tính ôn, với tác dụng đặc biệt trong việc:
- Bổ máu, tốt cho ngũ tạng, thanh quản, trừ hàn nhiệt.
- Hỗ trợ trị ho, long đờm, tiêu mủ hay bổ phế.
- Giảm tình trạng ứ huyết hay đầy bụng.
Ẩm thực
Cây hoa được sử dụng rất phổ biến trong ẩm thực của người Hàn Quốc. Phần rễ tươi/khô được biết tới là một trong các loại rau namul rất phổ biến trong các món bibimbap, kimchi. Tại rất nhiều cửa hàng đồ ăn có bán loại nước sốt từ hoa cánh tiên rất ngon miệng. Phần nước chiết xuất từ loài hoa này cũng được sử dụng như một loại siro. Bên cạnh đó còn được dùng với rượu với tên gọi doraji-sul.
Quà tặng
Đặc trưng loài hoa có phần thân lá nhỏ với các bông hoa hình ngôi sao vô cùng đẹp mắt. Ý nghĩa tượng trưng thường thể hiện cho tình yêu bền vững và chung thủy. Những đôi lứa yêu nhau thường chọn mộc tiên để làm quà tặng dành cho nhau.
Phong thủy
Hoa mang ý nghĩa may mắn được rất nhiều khách hàng chọn lựa để sử dụng làm hoa trang trí. Thời điểm phù hợp để sử dụng trang trí là vào các dịp lễ tết. Loài hoa có giá trị đặc biệt trong phong thủy với mong muốn mang tới tài lộc, thuận lợi cho gia chủ suốt cả năm.
Kỹ thuật trồng hoa cát cánh
Cát cánh vốn là dạng cây dài ngày, đặc biệt thích hợp trồng ở vùng núi cao. Hiện nay, người dân vùng Tây Bắc Việt Nam đang tập trung trồng giống hoa này có giá trị kinh tế cao. Nếu muốn tạo được vườn hoa với sắc tím đặc trưng có thể dễ dàng thực hiện với bước gieo hạt đơn giản.
Thời vụ trồng
Thời điểm để gieo hạt cát cánh cho kết quả tốt nhất vào tháng 9 – 10, trồng cây ra đất từ tháng 1 – 2.
Thời điểm để thu hái sẽ vào tháng 11 – 12.
Đất trồng
Để tạo điều kiện cho cây hoa sinh trưởng các bạn cần tiến hành cày lật đất, phơi đất diệt bớt côn trùng, cỏ dại. Tiếp đó thực hiện bón vôi, bừa đất kỹ lưỡng từ 10 – 20cm. Lúc này, đất sẽ tơi xốp thì thu gọn cỏ sạch, lên phần luống cao hơn 30 – 35cm. Chú ý để độ rộng của rãnh 30cm. Sau khi lên luống, bón phân lót xong thì dùng màng nilon phủ luống hạn chế cỏ dại mọc.
Cách trồng
Để trồng cây nên chọn cây có chiều cao từ 10 – 15cm, có 6 – 8 lá thật, gieo trên luống ươm. Trước khi nhổ nên tưới ẩm hạn chế tình trạng bị đứt rễ. Nếu chọn cây bầu thì phải xé túi bầu trước khi trồng.
Đặt cây nhẹ nhàng vào vị trí giữa hốc. Thực hiện ấn nhẹ vun đất vào xung quanh cây. Người trồng cần lưu ý chỉ lấp kín phần gốc rễ và ấn chặt đất. Khi trồng xong nên tưới nước ngay để cố định cũng như giữ ẩm hiệu quả.
Bón phân cho cây nên sử dụng phân chuồng hoại mục và các loại phân supe lân, ure, kali clorua. Các bạn có thể tham khảo tại Mua Bán Trồng Hoa Đà Lạt ❤️ để được tham gia học hỏi cách thức trồng hoa đơn giản, hiệu quả nhé!
Cách chăm sóc hoa cát cánh
Để cây phát triển tốt cần thực hiện chăm sóc cây hoa đúng cách. Trong giai đoạn cây mới nên được kiểm tra, dặm cây sao cho đúng khoảng cách cũng như mật độ:
- Tưới nước: Duy trì tưới nước thường xuyên từ 2 – 3 ngày/lần. Về sau, số lần tưới có thể giảm đi nhưng vẫn phải đảm bảo đủ độ ẩm cho đất quanh gốc, thoát nước tốt.
- Làm cỏ: Làm cỏ nên được tiến hành căn cứ vào việc kiểm tra đồng ruộng định kỳ với mức phát triển của cỏ dại. Cỏ sau khi nhổ xong cần được thu gom cũng như đưa ra ruộng tránh tình trạng sâu bệnh khu trú.
- Phòng sâu bệnh: Hoa cát cánh thường bị sâu hại, rệp hại ở thời điểm cây con, đặc biệt là tháng 3 – 4. Sâu xám thường sẽ ăn vào ban đêm, ăn hết lá non hay cắn đứt thân, cành non.
Các bạn nên chú ý bắt sâu vào sáng sớm hay tối bằng việc bới đất quanh gốc. Hoặc cũng có thể sử dụng bẫy chua ngọt để bẫy bướm cũng khóa hiệu quả. Trường hợp mật độ sâu cao thì nên phun kép trong thời điểm cách nhau 5 ngày.
Đặc biệt, cây hoa thường mắc bệnh thối nhũn vào thời điểm mưa nhiều tháng 6 – 8 hay khi ruộng có độ ẩm cao. Bởi vậy, các bạn nên chủ động kiểm tra ruộng định kỳ, chuyển toàn bộ tàn dư cây bệnh ra khỏi ruộng nhằm hạn chế được sự phát tán hạch nấm gây nên tình trạng bệnh.
Lời kết
Hoa cát cánh tím mộng mỡ, bé xinh rung rinh trong gió giữa bạt ngàn lá xanh mang tới một khung cảnh đẹp tới nao lòng. Hy vọng với những thông tin được Hoàng Yến Group tổng hợp trên đây sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về loài hoa đặc biệt này.
Câu hỏi về hoa cát cánh
Hoa cánh tiên có rất nhiều công dụng nên những thông tin về giống hoa này luôn được nhiều người tò mò, mong muốn khám phá. Một số câu hỏi thường gặp về hoa như:
Thành phần hóa học của cát cánh
Theo các nghiên cứu khoa học thành phần hóa học có trong hoa cánh thảo gồm có một số chất nổi bật như: Methyl 2-0-Methyl Platyconate-A, Platycodin C, D, A, Polygalin acid, Platycogenic acid, b-D-Glycoside, a-Spinasteryl, a-Spinasterol,….Bên cạnh đó còn chứa hàm lượng lớn calci, khoáng chất, chất xơ, vitamin, protein, sắt.
Cát cánh có tràng hoa hình gì?
Tràng hoa cánh tiên có dạng chiếc chuông mở. Cuối đài hoa chia thành 5 nhánh, 5 nhị hoa, 1 nhụy hoa. Quả giống như hình quả nang hình trứng, chín với một mảnh đài hoa.
Thông tin
Liên Hệ: 0964.309.373 có zalo
Địa Chổ: Ngô Gia Tự, Phường 12, Thành Phố Đà Lạt, Lâm Đồng
Fanpage: Thuốc Nhuộm Hoa Tươi ChangYou
Webstile: HoangYen.Group
Vân Nguyễn 07/11/2023
