Hoa mộc hoa trắng
Hoa mộc hoa trắng là một vị thuốc nam quý trong y học cổ truyền, nổi tiếng với nhiều tác dụng hữu ích cho sức khỏe. Đặc biệt, cây này được sử dụng rộng rãi để điều trị các bệnh lý về đường tiêu hóa. Không chỉ là một dược liệu quý, loài này còn mang lại nhiều lợi ích vượt trội, góp phần bảo vệ và nâng cao sức khỏe cộng đồng. Hãy cùng Hoàng Yến Group khám phá về loài hoa này qua bài viết sau.
Đôi nét về hoa mộc hoa trắng
Cây hoa mộc hoa trắng, là loài cây thuộc họ Trúc đào, chúng còn có tên khoa học là Holarrhena antidysenterica Wall. Cây còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như Sừng trâu, Mức lá to, Mộc vài, Thừng mực lá to, và Mức hoa trắng.
Loài mộc hoa trắng này còn là một dược liệu quý trong y học cổ truyền với nhiều lợi ích cho sức khỏe. Loài cây này phân bố rộng rãi ở nhiều quốc gia, bao gồm Ấn Độ, Trung Quốc, và nhiều khu vực khác. Tại Việt Nam, cây thường được tìm thấy tại các tỉnh phía Bắc như: Bắc Ninh, Lạng Sơn, cũng như một số tỉnh miền Trung.
Phần hạt và vỏ cây của mộc hoa trắng thường được sử dụng chủ yếu trong các bài thuốc chữa bệnh, trong khi lá cây cũng chứa nhiều hoạt chất có tác dụng điều trị. Cây nở hoa từ tháng 3 đến tháng 7 và ra quả từ tháng 6 đến tháng 12. Thời điểm thu hoạch hạt tốt nhất là vào mùa đông khi quả đã chín già. Hạt sau khi thu hoạch có thể dùng tươi hoặc phơi/sấy khô để bảo quản lâu dài.
>>> Xem thêm: Hoa Bìm Bìm – Khám Phá Ý Nghĩa Loài Hoa Bình Dị, Mộc Mạc
Đặc điểm hình thức của hoa mộc hoa trắng
Chiều cao của cây hoa mộc hoa trắng có thể đạt tới 13 mét và có chu vi khoảng 1,1 mét, tùy thuộc vào điều kiện dinh dưỡng nơi cây sinh sống. Đây là loại cây bụi rụng lá với thân gỗ. Cành cây có thể nhẵn hoặc có nhiều lông tơ màu đỏ, trên bề mặt chứa nhiều bì khổng trắng và các vết sẹo lá nổi bật.
Lá của cây hoa này có hình bầu dục, dài khoảng 12-15 cm và rộng từ 4-8 cm. Đầu và đáy lá có thể tròn hoặc nhọn, với bề mặt lá bóng màu xanh lục nhạt. Lá cây mộc hoa trắng thường mọc ở các vị trí gần nhau và đối xứng, trông như không có cuống lá và không có lá kèm.
Cây mộc hoa trắng sẽ có hoa màu trắng, mọc thành chùm hình ngù ở kẽ lá hoặc đầu cành. Đài hoa hình mác, thuôn dài, đầu nhọn, có lông tơ, với chiều dài trung bình từ 2-3 mm.
Quả của giống hoa này sẽ có hình trụ, dạng nang chia nhỏ, dài từ 15-45 cm và đường kính khoảng 5-10 mm. Quả mọc thành cặp song song, thường có một bên nhỏ hơn, bên trong có lõi với chấm trắng. Hạt có hình thuôn dài, đầu có lông nâu, thường dài từ 2-2,5 cm.
>>> Có thể bạn muốn biết: Bình dị chốn thôn quê yên ả với sắc tím hoa lục bình
Tác dụng hữu ích mà hoa mộc hoa trắng mang lại
Từ vỏ và hạt của cây mộc hoa trắng, người ta đã chiết xuất được nhiều hợp chất alkaloid có tác dụng hữu ích lần lượt là: Conessin, kurchine, holarrhenae, và các hợp chất khác. Vỏ của cây chứa khoảng 2% alkaloid, trong đó có consenin, chất chủ yếu tạo nên tác dụng dược lý của cây, chiếm 2% hoạt chất trong vỏ. Hạt cây chứa từ 36-40% dầu và khoảng 0,025% alkaloid.
Nhờ thành phần hóa học đa dạng và dược tính cao, cây mộc hoa trắng được sử dụng để điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. Dưới đây sẽ là một số công dụng mà loài hoa này đem lại:
Chống tiêu chảy
Hoa mộc hoa trắng còn được biết đến với tác dụng vô cùng hiệu quả trong việc điều trị các bệnh về đường tiêu hóa. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nước sắc từ vỏ cây có hoạt tính chống tiêu chảy trên ba chủng vi khuẩn E.coli. Hơn nữa, cây còn có khả năng ức chế sản xuất và bài tiết độc tố của vi khuẩn trong ruột, làm ức chế các chủng vi khuẩn gây độc tố ruột.
Hoa mộc hoa trắng giúp ngăn ngừa ký sinh trùng
Chất Conessin, có trong vỏ và hạt của cây mộc hoa trắng, có khả năng diệt giun, điều trị lỵ amip và tác động lên kén của ký sinh trùng. Hiệu quả này đạt được nhờ khả năng ức chế tăng trưởng, khử trùng và chống ăn mòn của Conessin. Bên cạnh đó hợp chất này còn có hiệu lực tương đương với emetin nhưng ít độc hơn. Vô cùng hiệu quả đối với nhiều loại ký sinh trùng và dễ sử dụng hơn.
Giảm tình trạng đái tháo đường
Chiết xuất hoạt chất etanol có trong hạt cây mộc hoa trắng đã được nghiên cứu rộng rãi về khả năng giảm tình trạng đái tháo đường. Với liều sử dụng từ 250-300 mg/kg, dịch chiết cho thấy sự ức chế hoạt động của alpha glycosidase. Qua đó giúp làm giảm sự hấp thụ carbohydrate từ ruột và ngăn chặn được sự tăng đường huyết sau khi ăn. Hoạt tính này nhìn chung sẽ tương đương với các chất acarbose.
Không chỉ là hạt, với chiết xuất từ lá cây mộc hoa trắng cũng có đặc tính giảm nguy cơ đái tháo đường khi sử dụng liên tục trong 21 ngày với liều 400 mg/kg. Tác dụng này có thể so sánh với glibenclamide ở liều 5 mg/kg khi sử dụng đường uống.
>>> Xem thêm: Hoa sen và giá trị biểu tượng của “món quà từ tạo hóa”
Giúp chống ung thu
Theo các nghiên cứu hiện nay tại phòng thí nghiệm, chiết xuất từ lá cây hoa mộc hoa trắng đã cho thấy tác dụng gây độc tế bào đối với 14 dòng tế bào ung thư khác nhau ở người. Những dòng tế bào này bao gồm 9 loại mô khác nhau, như: Vú, ruột, cổ tử cung, hệ thần kinh trung ương, miệng, gan, phổi buồng trứng và tuyến tiền liệt.
Hiện với tác dụng này vẫn đang được nghiên cứu ở nhiều giai đoạn chiết xuất khác nhau. Các nhà nghiên cứu đã nhận thấy rằng phân đoạn hòa tan các hoạt chất của cây trong cloroform có khả năng chống ung thư mạnh nhất đối với các dòng tế bào ung thư ở người.
Tác dụng hữu ích khác
Tại Ayurveda và ở Ấn Độ, cây mộc hoa trắng còn được sử dụng để điều trị các bệnh liên quan đến rối loạn máu, sốt, vàng da, thiếu máu, và nhiều tình trạng khác. Bên cạnh đó, cây còn có khả năng hạ huyết áp, làm chậm nhịp tim, chống co thắt, chống oxy hóa, và kích thích sự co bóp của ruột cũng như tử cung.
Trên đây là tất tần tật thông tin về loài hoa mộc hoa trắng, cùng với đó là những công dụng vô cùng hữu ích mà giống hoa này đem lại. Hy vọng với những chia sẻ từ Hoàng Yến Group tổng hợp ở trên sẽ một phần nào đó giúp anh em hiểu thêm về loài hoa này và sử dụng chúng hiệu quả trong việc cải thiện sức khỏe.
Nguyễn Quang 20/7/2024
